ARENA İLE SİSTEM SİMÜLASYONU PROJESİ
Erciyes Üniversitesi Endüstri Mühendisliği Sistem Simülasyonu dersinde dönem sonu projesi olarak yaptığımız fırın-pizzacı konusunun simulasyonu şu şekildedir. Projenin konusunu en az iki kere okumanızı ve adım adım yapmanızı tavsiye ederim. 

Proje Konusu;
Problemimi açıklamadan önce ne istediğimi anlayabilmeniz açısından size bir takım bilgiler vermek istiyorum. Üniversite yıllarımda yarı zamanlı olarak bir pizza salonunda çalıştım. Her şey el yapımı olduğundan, pizza yapımıyla ilgili çok şey öğrenme fırsatım oldu. Bir süre sonra arkadaşlarımca da çok beğeni toplayan farklı bir pizza geliştirdim. Daha sonra bir pizza salonu açmaya ve ürünümü satmaya karar verdim. Bu iş müşteri takdiri açısından oldukça başarılıydı fakat fayda/maliyet anlamında yeteri kadar başarılı değildi. Bu sebeple ürünümü daha verimli bir şekilde üretmenin yollarını aradım. Yeni bir tasarım geliştirip ikinci pizza salonumu açtım. Ardından tasarımımı revize ederek başka pizza salonları da açtım. Yıllar sonra tüm pizza salonlarında standart bir konsept oluşturdum. Şu anda sahip olduğum pizza salonu sayısı 300’ün üzerinde.
Şimdilerde büyük bir genişleme programına başlamak üzereyim ve amacım PLL Pizza markasıyla ulusal çapta bir zincir oluşturmaktır. Salon tasarımı ve konsepti oturmuş olsa da insan kaynaklarında ve operasyonel anlamda hala problemlerimiz bulunmaktadır. İşte bu noktada sizin önerilerinize ihtiyacım var.
Yeni pizza salonlarında iki şekilde satış yapılacak: müşteriler gelip pizzalarını kendileri alabilirler veya evlerine sipariş verebilirler. Pizza salonları küçük dükkânlar olarak kısıtlı bir teslim alanını kapsayacak şekilde tasarlanmıştır. Bu, bize makul zamanda yüksek kalitede ürün sağlayabilme imkânı tanıyacaktır. Pizza salonlarındaki personel üniversite öğrencilerinden oluşmakta olup akşam yemeği saatindeki yoğunluğa uygun olarak çalışma saatleri belirlenmiştir. Genelde pizza salonlarımızı, çalıştıkları için akşam yemeği yapmaya fırsat bulamayan ailelerin yaşadığı bölgelere kurmaktayız.
Salonlarımızdaki operasyonlar oldukça basittir ve beş adet operasyon vardır: sipariş alma, pizza yapımı, fırın, paketleme, teslimat. Daha önce de belirttiğim gibi tüm salonlarımızda kullandığımız standart bir konseptimiz vardır. Mevcut sipariş sistemi bir telefon ağına bağlı olup müşteriler siparişlerini kendileri de alacak olsa firma tarafından teslim edilecek de olsa siparişler otomatik olarak telefonla alınmakta ve pizza yapım personelinin ekranına düşmektedir.
Siparişlerin gelişler arası süresi dakika bazında parametresi (1,3) olan uniform dağılıma göre gerçekleşmektedir. Bir sipariş farklı çeşit, boyut ve sayıda pizza içerebilmektedir. Salondan salona ufak tefek farklar olsa da tipik bir sipariş bir, iki ya da üç adet pizzadan oluşmaktadır. Verilerimize göre siparişlerin %64’ü bir adet pizza, %31’i iki adet pizza ve %5’i üç adet pizza içermektedir. Ayrıca üç farklı büyüklükte pizza (büyük, orta, küçük) satmaktayız, gelen siparişlerin boyutlara göre oranları şu şekildedir: %32 büyük, %56 orta ve % 12 küçük. Sadece 7 çeşit pizza satışımız mevcuttur, gelen siparişlerin çeşitlere göre oranları şu şekildedir: %12 vejeteryan, %13 mantarlı, %18 pastırmalı, %15 tavuklu, %16 karışık, %11 sebzeli ve %15 sucuklu.
Pizza yapım süreci, üç kişiyi geçmeyen standart olan bir masada yapılmakta olup üç işlemden oluşmaktadır. İlk işlem, pizza hamurunun yapımı ve sosunun seçilmesidir. İkinci işlem, başlangıç malzemelerinin eklenmesi ve üçüncü işlem ise son malzemelerin eklenmesidir. Pizza yapım süresi pizzanın boyutuna bağlı olarak dakika cinsinden aşağıdaki gibi belirlenmiştir.
İşlemler
Boyut
Büyük
Orta
Küçük
Hamur yapımı ve sos seçimi
Üçgen (0.5, 0.7, 0.8)
Üçgen (0.4, 0.6, 0.8)
Üçgen (0.3, 0.5, 0.7)
Başlangıç malzemelerinin eklenmesi
Üçgen (0.6, 0.8, 1.0)
Üçgen (0.5, 0.7, 0.9)
Üçgen (0.4, 0.5, 0.6)
Son malzemelerinin eklenmesi
Üçgen (0.5, 0.6, 0.7)
Üçgen (0.4, 0.5, 0.6)
Üçgen (0.3, 0.4, 0.5)
Pizza yapım sürecine 3 kişi atanmış olup her biri sırayla 3 işlemi gerçekleştirmektedir. Sonraki personel meşgulse pizza bekleyecektir, ancak pizza yapım masasında işlemler arasında sadece 1 ürün bekleyecek kadar yer bulunmaktadır. Bu nedenle personel bitirdiği ürünü koyacağı yer yok ise beklemektedir.
Hazırlanan pizza daha sonra fırına gönderilmektedir. Aşağıdaki şekilde görüldüğü gibi fırının önünde pişmemiş pizzalar için bir yükleme alanı bulunmakta, fırından çıkan pizzalar için ise bir boşaltma alanı bulunmaktadır.
Pizza pişmeye hazır duruma geldiğinde yükleme alanında belli bir alan müsait olana kadar bekler. Yükleme alanına alındıktan sonra fırına gönderilir. Yükleme alanına girişten fırına girene kadarki geçen süre 1.9 dk olarak belirlenmiştir. Farklı boyutlardaki pizzalar için farklı büyüklükte alana ihtiyaç olmaktadır. Bu bilgiler şu şekildedir;
·         Büyük Boy Pizza: 250 birim alan
·         Orta Boy Pizza: 175 birim alan
·         Küçük Boy Pizza: 115 birim alan
Pizza salonundaki fırının yükleme alanı boyutu 435 birim alandır. Yükleme alanına girecek pizzalar, yükleme alanı boyutuna göre geliş sırasına öncelik verilerek seçilir. Pizzanın fırında pişme süresi 7.5 dakikadır.
Boşaltma alanında, pizza, tek bir çalışan tarafından paketlenmektedir. Gelen siparişlerin %40’ı motosiklet alanına gönderilirken %60 ise müşteriye teslim alanına gönderilmektedir. Söz konusu alanlara gönderilme süresi ise (IIE_SM_3.txt) veri dosyasında bulunmaktadır. Paketleme bölümünde çalışan bu personel aynı zamanda zaman elverdiği sürece ve talebin az olduğu zamanlarda pizza kutularını da hazırlamakta olup bu işlem 12 saniye/adet sürmektedir. Talebin çok az olduğu zamanlarda, motosiklet sürücüleri boş zamanlarında pizza kutularının hazırlanmasına yardım etmektedir.
Müşteriye teslim alanına giden pizzalar beklemeden müşteriye teslim edilmekte, motosiklet alanına gönderilen pizzalar ise motosiklet sürücüsü tarafından alınmaktadır (eğer boşta motosiklet sürücüsü yok ise bekleyebilmektedir). Teslimatın gecikme olasılığını azaltmak için, sürücüler her seferinde tek bir sipariş götürmektedir. Şüphesiz ki, dağıtım zamanı büyük bir oranla mağazanın konumuna bağlıdır. Ancak her bir pizza salonunun teslim alanı sınırlandırıldığından teslim süresi parametreleri 3, 5, 12 olan üçgen dağılıma sahip olarak kabul edilmiştir.

Simülasyon modelini pizza salonunun yoğun olduğu 3 saat için çalıştırınız. 

ÇÖZÜM
3 FARKLI SİSTEM TASARIMI YAPTIK. (FIRIN 1, FIRIN 2 VE FIRIN 3) BU SİSTEMLERİ SUBMODEL KULLANARAK TASARLADIK. HER BİR SİSTEM 3 SUBMODELDEN OLUŞUYOR.


INPUT ANALYZER RAPORU


SUBMODEL 1 İN BİR KISMI 


 SUBMODEL 2


SUBMODEL 3


SONUÇ
İşçilerin kullanım oranları;
Çalişan1= 0,7576
Hamur işçisi= 0,3243
Malzemeci= 0,3722
Malzemecison=0,2836
Motorcu=0,3071
Paketleyici=0,5831
Müşteriye teslim edilen pizza sayısı 30. Replikasyonda ;
Ortalama=80,8895
Minimum=24,6363
Maksimum=137,84 dir.